![](/media/lib/474/n-fizyka2021-800c13a4fa5e8a7c134f9aaa2ce32fd2.jpg)
Tegoroczny Nobel z fizyki przyznany za badania nad klimatem i innymi systemami złożonymi
5 października 2021, 11:04Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła, że tegoroczna Nagroda Nobla z fizyki została przyznana za wkład w zrozumienie złożonych systemów fizycznych. Połową nagrody podzielą się Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann za fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, obliczenie jego zmienności i wiarygodne przewidzenie procesu ocieplania się. Druga połowa trafi do Giorgio Parisiego za odkrycie współzależności nieuporządkowania i fluktuacji w systemach fizycznych, od skali atomowej po planetarną.
![](/media/lib/56/pajeczyna-9c2a3694dae441be5125c988d48893bf.jpg)
Pajęcza nić jest jak mięsień?
23 października 2009, 09:10Nić pajęcza może w pewnych warunkach zachowywać się jak mięsień i kurczyć się w ściśle kontrolowany sposób - uważają naukowcy z University of Akron.
![](/media/lib/265/n-mozliwosci-nowego-filtra-8a7dcdf0970c5f85457a5b1b40dda7a2.jpg)
Przyjazny środowisku filtr powietrza o niespotykanych właściwościach
16 stycznia 2017, 12:40Naukowcy z Uniwersytetu Stanowego Waszyngtonu opracowali sojowy filtr powietrza, który wychwytuje tlenek węgla czy formaldehyd (dotychczasowe filtry tego nie potrafiły).
![](/media/lib/78/renifer-2a470ad773ab75350f08989ba9672b5b.jpg)
Ujawniono strategie chłodzenia reniferów
28 października 2011, 10:38Chroniąc się przed przejmującym chłodem arktycznych zim, renifery rozwinęły grubą okrywę włosową. Z jednej strony zapewnia im to doskonałą izolację przed chłodem i wiatrem, z drugiej jednak ogranicza możliwość chłodzenia podczas wysiłku. Chcąc sprawdzić, jak zwierzęta radzą sobie z tym problemem, biolodzy z Norwegii nauczyli je korzystać z bieżni. Dzięki temu odkryli, że stosują 3 strategie, w tym dwa rodzaje dyszenia. Sapanie z otwartym pyskiem pozwala przez pewien czas chłodzić mózg, później jednak włącza się selektywne oziębianie tego narządu.
![](/media/lib/322/n-wlosy-38eb33d0901296bd3cb905d95af83a39.jpg)
Zanieczyszczenie powietrza wiąże się z wypadaniem włosów
16 października 2019, 12:29Po raz pierwszy wykazano, że zanieczyszczenia powietrza wiążą się z wypadaniem włosów u ludzi. Opisano też, jaki mechanizm odpowiada za to zjawisko.
![](/media/lib/139/n-marcellusstudnie-5ee4708fbdb33997c31df74562b563b5.jpg)
Szczelinowanie hydrauliczne a środowisko naturalne
16 września 2014, 04:54Grupa siedmiu naukowców przeprowadziła nową ocenę wpływu wydobycia gazu łupkowego metodą szczelinowania hydraulicznego na środowisko naturalne. Uczeni wykorzystali podczas swoich badań 165 studiów naukowych i rządowych statystyk. Sprawdzali nie tylko emisję gazów cieplarnianych ale również wpływ szczelinowania na lokalne zanieczyszczenie powietrza, trzęsienia ziemi oraz – przede wszystkim – dostępność wody pitnej.
![](/media/lib/294/n-krowy-ecaa91bae5e2f0a899510a571964d2b0.jpeg)
Chińczycy jedzą więcej mięsa, a zanieczyszczone powietrze zabija dodatkowych 75 000 osób rocznie
17 grudnia 2021, 13:15Zmiana zwyczajów kulinarnych wśród Chińczyków i spożywanie większej ilości mięsa przyczynia się do 75 000 przedwczesnych zgonów z powodu zanieczyszczenia powietrza w Państwie Środka. Badania naukowców z University of Exeter są pierwszymi, w ramach których przeanalizowano, jak zmiany diety w Chinach w latach 1980–2010 wpłynęły na zwiększenie emisji amoniaku oraz jaki miało to wpływ na ludzkie zdrowie.
![© Lyubomir Ivanovlicencja: GNU FDL](/media/lib/13/1186496965_622520-0ea896cd22644339d87a151a3ef74dfa.jpeg)
Rozwiązano tajemnicę rekordowego chłodu
15 stycznia 2010, 16:27Odkąd 21 lipca 1983 roku na stacji Wostok na Antarktydzie zanotowano rekordowo niską temperaturę -89,2°C, badacze głowili się, jakie czynniki złożyły się na tak ogromną ucieczkę ciepła z tego obszaru. Teraz, dzięki naukowcom z Brytyjskiej Misji Antarktycznej, udało się wreszcie znaleźć wiarygodne rozwiązanie tej zagadki.
![](/media/lib/280/n-brudnepanele-2ea54e57fe151c58a79b94317b463219.jpg)
Zanieczyszczenia powietrza zmniejszają produkcję energii ze Słońca
28 czerwca 2017, 14:25Zanieczyszczenie powietrza poważnie ogranicza możliwości produkcji energii z ogniw słonecznych. Z przeprowadzonych właśnie badań wynika, że gromadzące się na ogniwach zanieczyszczenia zmniejszają produkcję energii słonecznej nawet o 25%
![](/media/lib/105/n-odgarnianie-sniegu-0b614a541c6653ac0a2618048a99926c.jpg)
Czemu zimno wyzwala zdarzenia sercowo-naczyniowe?
1 marca 2012, 13:31Osoby z chorobami serca mogą nie być w stanie zaspokoić zwiększonego zapotrzebowania organizmu na tlen podczas wdychania zimnego powietrza.